Διατροφή και ακμή.

Υπάρχει σύνδεση? Υπάρχουν τροφές που βοηθούν και άλλες που επιβαρύνουν την κατάσταση?

Η κοινή ακμή (acne vulgaris), είναι η πιο συχνή φλεγμονώδης δερματολογική πάθηση παγκοσμίως, η οποία παρουσιάζεται συχνότερα στην εφηβεία, όπου η κύρια αιτία εμφάνισης είναι η ορμονική αλλαγή.

Παρ’ όλα αυτά, μπορεί να εμφανιστεί και σε μεγαλύτερες ηλικίες.

Πρόκειται για μία πολυπαραγοντική κατάσταση, στην οποία η διατροφή φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο.

Πάμε να μάθουμε μερικές πληροφορίες για την ακμή.

Τι προκαλεί την ακμή?

Υπάρχουν πολλοί παράγοντες-πιθανά αίτια, που μπορούν να προκαλέσουν ή να επιδεινώσουν την ακμή:

  1. οι ορμονικές αλλαγές
  2. η κληρονομικότητα
  3. η εγκυμοσύνη
  4. οι παθήσεις όπως το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών
  5. η χρήση ορισμένων καλλυντικών προϊόντων
  6. η χρήση φαρμάκων (π.χ. στεροειδή φάρμακα, λίθιο)
  7. το κάπνισμα
  8. το άγχος
  9. η περιβαλλοντική ρύπανση

Στάδια σοβαρότητας ακμής.

Η ακμή ταξινομείται ανάλογα με τη σοβαρότητά της σε 3 κατηγορίες:

  • Ήπια: κυρίως λευκά και μαύρα στίγματα.
  • Μέτρια: πιο διαδεδομένα λευκά και μαύρα στίγματα και φλεγμονώδη στοιχεία (βλατίδες, φλύκταινες).
  • Σοβαρή: μεγάλες, επώδυνες βλάβες (κύστες, βλατίδες), πιθανές ουλές.

Διατροφή και η σχέση της με την ακμή.

Τα τελευταία χρόνια, πολλές μελέτες έχουν αναδείξει μια σημαντική σχέση ανάμεσα στη διατροφή και την εμφάνιση ή επιδείνωση της ακμής.

Ας δούμε ποια τρόφιμα φαίνεται να σχετίζονται περισσότερο.

Τρόφιμα που μπορεί να επιδεινώσουν την ακμή.

  • Γαλακτοκομικά προϊόντα: υπάρχουν διάφορες πιθανές αιτίες, όπως το ότι το γάλα, αυξάνει τα επίπεδα ινσουλίνης και IGF-1, τα οποία έχουν συνδεθεί με την πιθανή ανάπτυξη και επιδείνωση της ακμής. Επίσης, λόγω της παρουσίας διαφόρων ορμονών (π.χ. προγεστερόνη, πρόδρομες ουσίες τεστοστερόνης) στα προϊόντα αυτά, μπορεί να έχουμε επιδείνωση της κατάστασης του δέρματος.
  • Πρόχειρο-γρήγορο φαγητό (junk food): το πρόχειρο φαγητό και γενικά η διατροφή δυτικού τύπου, είναι συνήθως πλούσια σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες και λιπαρά (κορεσμένα, τρανς), τα οποία σχετίζονται σημαντικά με την ακμή.
  • Σοκολάτα: υπάρχουν διάφορα αποτελέσματα στις μελέτες, παρ’ όλα αυτά, τροφές πλούσιες σε ζάχαρη και λιπαρά, όπως η σοκολάτα, μπορεί να σχετίζονται με την επιδείνωση της ακμής.
  • Επεξεργασμένοι υδατάνθρακες/πρόσθετα σάκχαρα: τα τρόφιμα αυτά αυξάνουν απότομα τα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης, γεγονότα που  μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένη παραγωγή σμήγματος και φλεγμονή.

Τροφές που μπορεί να βοηθήσουν στην καταπολέμηση της ακμής.

  • Ολικής άλεσης προϊόντα
  • Φρούτα
  • Λαχανικά
  • Τροφές πλούσιες σε Ω-3 (λιπαρά ψάρια, σπόροι, ξηροί καρποί)
  • Αυγά
  • Τρόφιμα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη

Λόγω της περιεκτικότητάς τους σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία, συμβάλλουν στην υγεία του δέρματος και τη μείωση της φλεγμονής (ω-3 λιπαρά).

Η σωστή διατροφή μπορεί όχι μόνο να αποτρέψει ή να ανακουφίσει την κοινή ακμή, αλλά και να αυξήσει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας.

Συγκεκριμένα θρεπτικά συστατικά που συνδέονται με υγιές δέρμα:

  • Ψευδάργυρος: (στρείδια, κολοκυθόσποροι, όσπρια, κοτόπουλο)
  • Βιταμίνη Α: (συκώτι, αυγά, λιπαρά ψάρια)
  • Βιταμίνη Ε: (ηλιόσποροι, αμύγδαλα, φουντούκια, φυτικά έλαια)

Τα συστατικά αυτά μπορούν να βοηθήσουν πολύ στη μείωση της εμφάνισης ακμής στο δέρμα μας (ρύθμιση φλεγμονής, διατήρηση υγιούς δερματικού φραγμού, αντιμικροβιακή προστασία).

Διατροφή χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη και ακμή.

Μελέτες έχουν δείξει ότι η υιοθέτηση μίας δίαιτας χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη (Low GI Diet), μπορεί να συμβάλει στη μείωση των εξάρσεων και την αντιμετώπιση της ακμής.

Σύμφωνα με μελέτη στις Η.Π.Α. με 2258 ασθενείς που ακολούθησαν διατροφή χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη:

  • το 87% ανέφερε μείωση της ακμής
  • το 91% ανέφερε ότι χρειάστηκε λιγότερη φαρμακευτική αγωγή

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι η δίαιτα χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη μπορεί να μειώσει την ακμή, επειδή δεν υπάρχουν μεγάλα σκαμπανευάσματα στο σάκχαρο μας.

Όταν η διατροφή μας δεν προκαλεί απότομες αυξήσεις στο σάκχαρο:

  • Μειώνεται η φλεγμονή
  • Ελαττώνεται η παραγωγή σμήγματος
  • Ενισχύεται η ισορροπία των ορμονών

Όλα τα παραπάνω αποτελούν σημαντικούς παράγοντες για τη βελτίωση της ακμής.

Τέλος, είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι άλλες μελέτες δεν έχουν βρει σαφή σύνδεση μεταξύ υψηλού γλυκαιμικού δείκτη και ακμής, οπότε απαιτείται περαιτέρω επιστημονική έρευνα.

Επιστημονικές πηγές

  • American Academy of Dermatology Association. CAN THE RIGHT DIET GET RID OF ACNE?.
  • Baldwin H, Tan J. Effects of Diet on Acne and Its Response to Treatment. American Journal of Clinical Dermatology. 2021; 22: 55–65.
  • Burris J, Rietkerk W, Woolf K. Acne: the role of medical nutrition therapy. J Acad Nutr Diet. 2013 Mar; 113(3): 416-430.
  • Campos M. Acne: What you need to know. Harvard Health Publishing. Harvard Medical School. 2021.
  • Melnik B, Zouboulis CC. Potential role of FoxO1 and mTORC1 in the pathogenesis of Western diet-induced acne. Exp Dermatol. 2013 May; 22(5): 311-5.
  • Melnik B. Dietary intervention in acne: Attenuation of increased mTORC1 signaling promoted by Western diet. Dermatoendocrinol. 2012 Jan 1; 4(1): 20-32.
  • Mogaddam MR, Ardabili NS, Maleki N, Soflaee M. Correlation between the Severity and Type of Acne Lesions with Serum Zinc Levels in Patients with Acne Vulgaris. Biomed Res Int. 2014; 2014: 474108.
  • Netea SA , Janssen SA, Jaeger M, Jansen T, Jacobs L, Miller-Tomaszewska G, Plantinga TS, Netea MG, Joosten LAB. Chocolate consumption modulates cytokine production in healthy individuals. Cytokine. 2013 Apr; 62(1): 40-3.
  • NHS. Acne. 2023.
  • Ozuguz P, Dogruk Kacar S, Ekiz O, Takci Z, Balta I, Kalkan G.  Evaluation of serum vitamins A and E and zinc levels according to the severity of acne vulgaris. Cutan Ocul Toxicol. 2014 Jun; 33(2): 99-102.
  • Podgórska A, Puścion-Jakubik A, Renata Markiewicz-Żukowska R, Joanna Gromkowska-Kępka K, Katarzyna Socha K. Acne Vulgaris and Intake of Selected Dietary Nutrients-A Summary of Information. Healthcare (Basel). 2021 Jun 3; 9(6): 668.

Να θυμάσαι να αγαπάς και να αποδέχεσαι το σώμα σου ΤΩΡΑ ακριβώς όπως είναι,
και επειδή θες να το δεις στα καλύτερα του,
να προσπαθείς να το βελτιώνεις.

Να θυμάσαι να αγαπάς και να αποδέχεσαι το σώμα σου ΤΩΡΑ ακριβώς όπως είναι,
και επειδή θες να το δεις στα καλύτερα του,
να προσπαθείς να το βελτιώνεις.

και ξεκίνα το ταξίδι της διατροφικής αυτοφροντίδας ΤΩΡΑ.